ГАЗАР ХӨДЛӨЛТИЙН ҮЕД ӨӨРИЙГӨӨ БОЛОН БУСДЫГАА ХЭРХЭН АВРАН ХАМГААЛАХ ВЭ?
1. Газар хөдлөлт болохын өмнө бэлтгэл юу хийх вэ?
- Хэрвээ газар хөдөлбөл танай гэр орон, сургууль, ажлын байранд юу юу гэмтэж магадгүй талаар ярилцах.
- Өрх бүр гамшгийн үед ажиллах төлөвлөгөөтэй байх.
- Өрөө, тасалгаандаа хамгийн аюулгүй хэсэг нь хаана байж болохыг урьдчилан тогтоох. Ер нь хамгийн аюул багатай хэсэг бол коридор (хэрвээ энд тавилга, эд зүйлс ихээр байрлуулаагүй бол) гэж үздэг.
- Аюулгүй газар руу орох /нуугдах/, халхлах, байх зэргээр дадлага, сургуулилт хийх.
- Аюулын үед барилга, байшингаас гарах гарц, аюулын гарцыг мэддэг байх.
- Өндөр настай хүмүүс, нялх балчир хүүхдүүдийг хэрхэн нүүлгэн шилжүүлэхийг урьдаас тооцох.
- Гэр бүлийн гишүүд эмнэлгийн анхны тусламж үзүүлэх чадварыг эзэмших.
- Ус, цахилгаанаа яаж, хаагуур нь хааж, унтраахад суралцах.
- Гэр, өрөө, тасалгааныхаа овор ихтэй, хүнд тавилгыг зохих ёсоор бэхэлж, тогтоох.
- Дор хаяж 72 цагийн хүнс, усны нөөцтэй байх.
- Цонх, гадна хананаас ор, буйдан зэргийг хол байрлуулах.
- Аюултай болон химийн хортой бодисыг зориулалтын газар тусгаарлан хадгалах.
- Гар чийдэн (нэмэлт зайны хамт), зайгаар ажилладаг жижиг радио, эмийн сан гэх мэт зүйлсийг бэлтгэх.
- Гэрийн тэжээвэр мал, амьтныг халхлах аюулгүй байршил, газрын тогтоох.
- Хүн бүрийн орны дэргэд гар чийдэн, бат бөх гутал байлгах.
- Нэн шаардлагатай байгууллагын утасны жагсаалтыг мэддэг байх.
- Галын хор ашиглаж сурах.
2. Газар хөдлөлтийн үед юу хийх вэ?
а) Газар хөдлөх үед байшин дотор байгаа бол:
- Тайван бай, үймж сандрах хэрэггүй.
- Аюулгүй газар хорогдох /нуугдах/ дотор хана, булан, даацын багана гэх мэт.
- Газар хөдлөлт эхлэх үед Та хаана байна, тэндээ л газар сууж, өөрийгөө халхлах, хүлээх.
- Бат бөх ширээн доогуур орох.
- Цонхноос хол байх.
- Цаг, таазны гэрэл зэрэг дээрээс унах зүйлсийн доор зогсохгүй байх.
- Хаалга онгойлгоод доор нь зогсвол дээрээс унасан зүйл цохих аюул харьцангуй бага байдаг.
б) Газар хөдлөх үед гадна байгаа бол:
- Байшин, барилга, мод, гэрэл болон цахилгааны шонгоос хол, аюулгүй газар олох.
- Хэрвээ машин дотор байгаа бол чичирхийлэлт зогстол машинаасаа гарах хэрэгггүй.
- Машинаар явж байгаа бол замаас гарч зогсох, гүүр, тунелээс холдох, ил задгай талбай олох.
- Олон нийтийн газар байвал хаалга, үүд рүү хамаагүй бүү зүтгэ. Дээрээс унаж болзошгүй зүйлээс холдохыг хичээх.
- Театр, цэнгэлдэх хүрээлэнд байсан бол суудалдаа суугаад толгойгоо хамгаалах.
- Ойр орчимд тэсэрч, дэлбэрэх бодис байгаа бол лаа асаах юм уу, гал гаргаж болохгүй.
- Хэрэв уулархаг газар амьдардаг бол хад чулуу нурж унахаас болгоомжлох.
3. Газар хөдлөлтийн дараа юу хийх вэ?
- Өөрийн сэтгэл санааг бүрэн эзэмдэж, эрүүл ухаанаар эргэн тойрноо харах.
- Эхлээд өөрийгөө бэртсэн эсэхийг шалгах.
- Хэрвээ цус алдаж байвал цэвэрхэн материал ашиглан цус тогтоох арга хэмжээ авах.
- Хүнд гэмтэлтэй хүнийг хамаагүй хөдөлгөж, тээвэрлэж болохгүй.
- Эмнэлгийн анхны тусламж үзүүлэх.
- Хүүхэд, өндөр настан, өвчтэй хүмүүсийг тайвшруулах.
- Нурангид дарагдсан хүмүүсийг өөрийн бололцооны хэрээр аврах.
- Онцгой чухал шаардлагагүй бол байшинд орох хэрэггүй.
- Нурангин доор байгаа бол тайван байх, боломжтой бол өөртөө анхны тусламж үзүүлэх.
- Гадна байгаа хүмүүст дохио өгөх /хашгирах, ямар нэгэн юм нүдэх/.
- Гал гаргаж болохгүй.
- Өөрийн тамир, тэнхээгээ гамнах.
- Шилний хагархай байх тул гутлаа өмсөх.
- Ямар нэг эвгүй үнэр байвал цонх, салхивчаа нээх.
- Цахилгаанаа яаран бүү залга.
- Радиогоо цаг үеийн мэдээн дээр тохируулах зэрэг болно.
